قابلیت اجرایی قاعده فراش در فقه و حقوق

چکیده فراش در لغت به معنای «بستر» و «هر چه بگسترانند» آمده است و کنایه از شوهر قانونی و شرعی است. و یکی از قواعد فقهی معروف قاعده ی فراش است، که در حدیث نبوی «اَلْوَلَدُ لِلفِراش و لِلْعاهِرِ اَلْحَجَرُ» گرفته شده است. و بر طبق آن هر گاه الحاق فرزند به پدرش مورد شک و تردید قرار گیرد با شرایط، نسب آن طفل به پدرش اثبات می گردد و از آنجا که این قاعده در حقوق از ادله اثبات نسب قانونی طفل به حساب می آید معروف به اماره ی فراش می باشد. این پایان نامه با عنوان «قابلیت اجرایی قاعده ی فراش در فقه و حقوق» بر آن است تا به بررسی قابلیّت اجرائی قاعده ی فراش در فقه و حقوق پرداخته و مدارک فقهی و اعتبار قاعده ی فراش را مشخص نموده و شرایط اجرا و رابطه آن را با تلقیح مصنوعی و شبیه سازی انسانی مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد. مهمترین دست آورد این پژوهش را می توان در موارد زیر دانست: الف- علت وجود قاعده ی فراش، حمایت از کودکان و محفوظ ماندن نسب آنها به پدرشان است. ب- برای اثبات اماره ی فراش صرف وجود علقه زوجیّت بین زوجین کفایت می کند و نیازی به اثبات نزدیکی بین آن دو نیست. ج- اگر برخلاف اماره ی فراش یقینی حاصل شود اماره ی فراش از اعتبار ساقط می گردد. د- اگر در راه الحاق نسب طفل دلایل و امارات دیگری مثل شهادت وجود داشته باشد نوبت به اجرای قاعده ی فراش نمی رسد. هـ- اماره ی فراش درباره نسبت ناشی از تلقیح مصنوعی و رحم جایگزین قابل اجرا می باشد. واژگان کلیدی:فقه و حقوق، قاعده ی فراش، اثبات نسب، تلقیح مصنوعی، وطی به شبهه.